Kiraz üretimindeki değişiklikler, küresel talep ve ihracat artarken yeni zorlukları ortaya çıkarıyor. Paketleme tesisleri, daha büyük kapasiteleri işlemek için baskı altındayken aynı zamanda ürün kalitesini korumak veya iyileştirmek için de çaba gösteriyor. TOMRA Gıda Global Kiraz Kategori Direktörü Benedetta Ricci Iamino’nun açıkladığı gibi, bunu mümkün kılan sensör tabanlı çözümler bulunuyor.
Kirazların satış bedelleri, diğer sert çekirdekli meyvelere oranla daha yüksek olsa da satışları çok daha hızlı artıyor. Küresel talep ve ihracat artarken bu fırsatlardan yararlanmak isteyen yeni yetiştiriciler ve paketleyiciler, pazardan pay almaya çalışıyorlar.
Kirazların popülaritesi, özellikle en büyük pazarı olan Çin‘de ülkenin Yeni Yılı döneminde artıyor. Bu dönemsel yüksek talebi karşılamak için ihracatçılar, ürünlerini “ekspres” gemi ve uçaklarla pazara sunmak üzere gece gündüz çalışmak zorunda kalıyorlar. Kirazların bölgesel hasat dönemlerine dayalı miktar farklılıkları ve buna bağlı olarak yeterince hızlı paketlenememeleri, yıl boyunca dünyanın büyük bir bölümünde bu durumun yaşanmasına sebep oluyor.
Kiraz pazarında %5 ila %10 arasında büyüme ön görülüyor
Gelişmiş ülkelerde, doğal faydaları nedeniyle kiraza yönelik talepte çok yüksek artış görülürken gelişmekte olan ülkelerde ise orta gelirli hanelerdeki büyüme, talebi artırıyor. Ayrıca hemen hemen tüm pazarlarda kirazlar, sadece ev tüketiminde değil, aynı zamanda ticari unlu mamullerde kullanılıyor. Pazar araştırmacıları, küresel kiraz pazarının önümüzdeki beş yıl içinde %5 ila %10 arasında bir bileşik yıllık büyüme oranıyla genişlemeye devam edeceğini ön görüyorlar.
Talebi karşılayabilme yarışında dünyanın en büyük kiraz üreticisi Türkiye, son on yılı aşkın süredir üretimini dört katına çıkardı. En büyük ikinci yetiştirici olarak Amerika Birleşik Devletleri, yerini korusa da üçüncü ve dördüncü sıradaki Rusya ve İran, Özbekistan ve Şili tarafından yakından takip ediliyor. Örneğin Şili, sadece son üç yılda üretimi ikiye katladı. Orta Asya ikliminin kiraz üretimine uygun olması ve Çin’deki büyük pazara erişimin nispeten kolay sağlanması nedeniyle Tacikistan ve Kırgızistan’da da büyük üretim artışları yaşanıyor.
Kusurlar güvenilir bir şekilde tespit edilmeli
Bu bölgelerin tamamında ve diğer pek çok bölgede paketleme tesisleri, daha büyük kapasiteleri işlemek için baskı altında bulunuyor. İş hacmini artırırken aynı zamanda ürün kalitesini de korumaları veya iyileştirmeleri gerekiyor. Tüketiciler, kirazların tutarlı bir renge, pürüzsüz, sağlam, lekesiz bir kabuğa ve tazeliğin göstergesi olan uzun yeşil saplara sahip olmasını bekliyor.
Kirazlar, taşıma hasarlarına karşı çok hassas, ayırma ve boylaması son derece güç meyveler olduğundan bu tarz tüketici taleplerini karşılamak oldukça zorludur. Dikkatsizce paketleme, meyveyi zedeleyebilir, kesebilir ve saplarından ayırabilir. Ancak kusurların güvenilir bir şekilde tespit edilmesi için her bir meyvenin bütün olarak, 360 derece incelenmesi gerekir ki bu, birçok paketleme şirketine göre geleneksel olarak imkansız.
Zorlukları anlamak
Artık en gelişmiş ayırma ve boylama teknolojileri sayesinde meyvenin 360 derece eksiksiz bir şekilde incelemesini sağlamak mümkün oluyor. Bu teknolojiler, aynı zamanda verimliliği artırıyor, ürün kalitesini iyileştiriyor, iş gücünü istihdam etme ve sürdürülebilir kılma ile ilgili sorunları azaltıyor, gıda israfını önlüyor ve paketleme performansını en üst düzeye çıkarıyor.
TOMRA Food, kiraz işleme uygulamalarında hasattan sonra paketleme entegre çözümlerinin lider üreticisi olarak çalışmalarına devam ediyor.
Uzun süredir gıda endüstrisi için optik ayırma ve boylama teknolojilerinde yüksek standartları belirlemesiyle tanınan TOMRA, Yeni Zelanda merkezli iki yenilikçi şirket olan BBC Technologies ve Compac’ı satın alarak ürün yelpazesini kiraz paketleme tesislerine (yaban mersini ve diğer küçük meyveleri işleyen hatlar dahil) yönelik çözümleri kapsayacak şekilde genişletti.
Bugün bu iki şirketin ürettiği tüm teknolojiler ve satın alınmalarından bu yana sundukları çözümler, doğrudan TOMRA tarafından üretiliyor, pazarlama-satışı gerçekleştiriliyor, servis hizmeti veriliyor ve destekleniyor. Bu, kiraz paketleme tesislerinin artık TOMRA’nın birinci sınıf teknik uzmanlığından ve global varlığından yararlandığı anlamına geliyor. Şirket, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa, Güney Amerika, Asya, Afrika ve Avustralasya’da faaliyet gösteriyor.
Bu uluslararası erişimi temel alan TOMRA, geçtiğimiz yıl kiraz yetiştirilen bölgelerde yerel müşteri desteğini ve hizmet hızını güçlendirmek için önemli adımlar attı. Bu kapsamda paketleme tesisleriyle yakın çalışılması ve karşılaştıkları zorlukların birlikte deneyimlenmesi için dünyanın dört bir yanındaki tüm büyük kiraz bölgelerinde TOMRA’nın uzman ekipleri görevlendirildi. Böylece sağlanan bilgilerin, TOMRA’nın mevcut çözümlerinin ve yenilerinin tasarlanıp geliştirilmesine yardımcı olması hedeflendi. TOMRA, kiraz uygulamalarında da diğer gıda kategorilerinde olduğu gibi, her bir ürüne önem vererek kaynak devrimine öncülük ediyor.
Ayırma, ayıklama ve boylama
TOMRA’nın kiraz çözümleri, hattaki besleme, ayırma, boylama, doldurma, paketleme ve ürün izlenebilirliği görevlerini yerine getirmedeki etkinliği açısından rakipsiz. Ayrıca modüler ve ölçeklenebilir olmaları sayesinde her büyüklükteki işletmeye göre uyarlanabilirler.
Kirazlar paketleme tesisine ulaştığında TOMRA’nın çözümleri, hat önü besleme sistemleriyle başlıyor. Daha sonra şirketin devrim niteliğindeki CASCADE tekleme ve sap ayırma sistemi ile nazik bir taşıma yöntemi ve üstün sap ayrımıyla kiraz salkımlarını ayrılıyor. Geleneksel bıçaklı sap ayırıcılar, kirazları bıçaklara doğru hızla iterek meyvede hasar ve renk bozulma riskleri oluşturabilirken CASCADE sap ayırma ünitesi, sap ayırma sırasındaki su akışını yavaşlatan motorsuz bir su regulasyonu sağlayarak kirazların hat üzerindeki hareket hızını azaltıyor.
İki kirazın birleştiği sap boğumdaki ayırma konumunu en iyi pozisyonda tutarak, kirazların yüzeylerinde hasarlanma riski olmadan temiz ve eşit bir ayrım sağlıyor. Bu yeni sap ayırma modülü sayesinde aynı zamanda makine bakım maliyetleri ile genellikle diğer sistemlerin makineyi temizlemek ve ayarlamak için gerektirdiği çalışma saatleri de azalıyor.
TotalView Plus meyveyi %100 görüntüleyebilen tek kontrol teknolojisi
TOMRA’nın benzersiz dinamik hat dengeleme teknolojisi, her hat üzerindeki doluluk oranını eşitleyerek paketleme kapasitesini en üst noktaya getirmek için hat başına diğer sistemlere göre %10-15’e kadar daha fazla kapasiteye (meyve sayısı) olanak tanıyor. Ardından, kirazlar ayırma ve boylama için hat boyunca hareket ediyor. TOMRA, MIRA360 ve InVision2 ile TotalView Plus özellikli Küçük Meyve Boylama (SFS) makinesi olmak üzere iki ayrı kiraz boylama makinesi sunuyor.
Makineler, birçok kriter doğrultusunda kirazları en düşük kalite katagorisine göre dahi ayrıştırabilerek satılabilir olarak kabulunü, reddini veya yeniden sürece yönlendirilebilmelerini sağlıyor. MIRA360, endüstri standardındaki boylama bantlarıyla uyumlu olarak boyuta göre birden çok akışa ayırabiliyor. Ayrıca yumuşaklık, genel kusurlar ve az renkli ürünler de dahil olmak üzere renk ve kusurlara göre sınıflandırma yapıyor. Bu, küçük-orta ölçekli kapasiteler kadar, konservelenmek için işlenmiş sanayiye gitmek üzere sınıflandırılmış kirazlar için de en uygun çözüm oluyor.
TotalView Plus özellikli InVision2 ise kör nokta olmadan ve tam üretim hızlarında meyveyi %100 görüntüleyebilen mevcut tek kontrol teknolojisidir. Diğer ayırma makineleriyle karşılaştırıldığında TotalView’ün üç görüş açılı kameraları, en uygun görüntüleme açılarında ve meyve yüzeyine en yakın konumda bulunuyor. Üstün görüntü kalitesi, çatlakların, burun ve sap çatlaklarının ve yarıkların tanımlanmasını daha da iyileştiriyor. Ayrıca Küçük Meyve Boylama (SFS) makinesi, kirazların hat boyunca su içerisinde yürütülerek en nazik şekilde kameraya kadar taşıyan bir dizi patentli sistem kullanarak, piyasada bulunan diğer tüm teknolojilerden daha yüksek hassasiyette işlem yapabiliyor.
